نقد غزلی از مولانا براساس نظریۀ نقد خیال ژیلبر دوران

Authors

Abstract:

نقد دنیای خیال نوعی نقد مضمونی است و در قرن نوزدهم میلادی، توسّط گاستون باشلار به صورت مدوّن و قانون‌مند به جامعۀ ادبیّات فرانسه و پس از آن اروپا ارائه شد؛ بعد از وی، شاگردان مکتب او؛ یعنی ژان‌پیر ریشارد، ژان بورگوس و ژیلبر دوران به تکمیل این نظریه پرداختند. این مقاله با هدف دست‌یابی به نگاه مولانا به جهان اطراف خود و با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و همچنین، بهره‌گیری از نظریۀ نقد تخیّلی ژیلبر دوران، به بررسی یک غزل از مولانا با مطلع «ای یوسف خوش‌نام ما» می‌پردازد. نظریۀ دوران، نگاهی کاملاً انسان‌شناسانه به ادبیّات و تصاویر شعری دارد. در نظر او، تخیّلات درواقع عکس‌العمل‌هایی هستند که شاعر یا نویسنده در برخورد با زمان از خود بروز می‌دهد و بر همان اساس، تصاویر اثر خود را ایجاد می‌کند. بر این اساس، تصاویر مولانا در غزل مورد بررسی، حاصل عکس‌العمل موقعیتی او در برابر بوده و نشان از تلاش مولانا برای غلبه بر این عنصر دارد. این غزل کاملا قهرمانانه و تضادی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

از خیال عارفان تا تخیل ژیلبر دوران

«خیال» و «تخیل» جوهرۀ اصلی هنر و ادبیات هستند؛ از وهم گرفته تا رؤیا و الهام و مراتب قدسی، از دورۀ یونان باستان تا فلسفه و عرفان اسلامی، همه با خیال و تخیل پیوند دارند. این دو واژه اگرچه نزدیک‌اند، تعاریف متفاوتی دارند. توجه به خیال در عرفان اسلامی قرن‌های چهارم تا ششم هجری و حتی پس از آن، جایگاهی ویژه داشت؛ به‌طوری‌که سهروردی در قرن پنجم عالم مثالی خیال را تعریف کرده است. اما در همین دورۀ زمانی...

full text

خوانش غزلی از مولانا براساس الگوی پرسش محور

در مواجهه با متن ادبی می‌توان به شیوه‌های گوناگونی به تحلیل و شرح آن پرداخت و ابعاد معنایی متن را آشکار نمود. هرچند استفاده از نظریه‌های ادبی در تحلیل متن، افق معنایی تازه‌ای به روی خواننده می‌گشاید و موجب پویایی فرایند خوانش و قرائت متن می‌شود، هیچ‌یک از نظریه‌های ادبی به‌تنهایی نمی‌تواند نگاهی کل‌نگر و جامع به همه ابعاد متن داشته باشد و خواننده را به فهمی حداکثری از متن برساند؛ ازاین‌رو لازم ...

full text

تطبیق غزلی از مولانا با غزلی از سنایی براساس مؤلفه‌های مکتب سوررئالیسم

  سرچشمۀ بسیاری از اصول و روش‌های فکری و ادبی مولانا را باید در شعر سنایی جست؛ وجود برخی مؤلفه‌های سوررئالیستی در اشعار مولانا نیز می‌تواند از جملۀ این تأثیرپذیری‌ها باشد و می‌توان گفت که اندیشه‌های سوررئالیستی یا شبه سوررئالیستی، در اشعار هر دو شاعر، البته با شدت و ضعف، وجود‌ دارد. در پژوهش حاضر، با روش توصیفی-‌ تحلیلی، دو غزل سوررئالیستی از سنایی و مولانا بررسی و وجوه اشتراک و افتراق آن دو د...

full text

نشانه‌شناسی غزلی از مولانا

Mowlanā Jalāl al-Din muhammad Rūmi(604- 672 h) is one of the iranian poets and Sufis. For those who don’t know Mowlavi well understanding the concepts in his gazals is a demanding task. The existence of mystical expressions, his broad knowledge of various Islamic sciences, and cultural and literal traditions can be regarded as causes of this. In spite of the growing trend of researching o...

full text

برجسته‌سازی در غزلی از مولانا

تحقیق حاضر با رویکردی از تحلیل ساختاری به نام برجسته­سازی فرم و محتوای غزلی از مولانا را مورد بررسی قرار می‌دهد. برجسته­سازی به معنای ظرفیت شاعر در بکارگیری بازی‌های زبانی و موسیقایی و امکانات هنری خود است. به گونه‌ای که طرز بیان خود آشنازدا و برجسته­ساز باشد. مولانا با بهره­گیری از سازه‌های برجستگی متن از قبیل بازی­های آوایی، واژگانی، نحوی و موسیقایی، هماهنگی جالب میان ساختار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 2

pages  9- 25

publication date 2019-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023